Κατακρίθηκαν, απαξιώθηκαν και αντιμετωπίστηκαν με σκεπτικισμό — μέχρι που εξαφανίστηκαν από την ελληνική πραγματικότητα. Σήμερα, όμως, τα φύλλα της ελιάς επιστρέφουν δυναμικά, καθώς ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) έχει εγκρίνει επίσημα τη χρήση τους για συγκεκριμένες θεραπευτικές ενδείξεις.
Ενώ στην Ελλάδα η εσφαλμένη εντύπωση περί «αντιαρκευτικής δράσης» των φύλλων ελιάς οδήγησε σε παρεξηγήσεις και κακοποίηση του φυτού, γειτονικές χώρες όπως η Τουρκία επένδυσαν στη βιομηχανική καλλιέργεια ελαιόδεντρων και στην παραγωγή τσαγιού από φύλλα ελιάς, μετατρέποντας έναν παραδοσιακό πόρο σε εμπορικό προϊόν υψηλής αξίας.
Στις 22 Νοεμβρίου 2011, Έλληνες επιστήμονες απέκτησαν την έγκριση του EMA για τη χρήση των φύλλων ελιάς ως ήπιου διουρητικού σε περιπτώσεις κατακράτησης υγρών και προεμμηνορυσιακού συνδρόμου, βελτιώνοντας τη νεφρική λειτουργία. Ωστόσο, οι ευεργετικές ιδιότητες των φύλλων ελιάς εκτείνονται πολύ πιο πέρα:
Γαλλικές μελέτες τα χαρακτηρίζουν ως ισχυρό αντιπυρετικό και αντιμικροβιακό.
Στη Γερμανία, φαρμακευτικά σκευάσματα με βάση τα φύλλα ελιάς χρησιμοποιούνται εδώ και 40 χρόνια για:
Υποστήριξη του καρδιαγγειακού συστήματος.
Ρύθμιση της χοληστερίνης και προστασία από αθηρωματικές πλάκες.
Σταθεροποίηση των επιπέδων ζάχαρης στο αίμα (αντιδιαβητική δράση).
Η ελληνική κοινωνία, επηρεασμένη από τη διαστρεβλωμένη εικόνα της «φραπελιάς» (ροφήματος από φύλλα ελιάς που πιστευόταν λανθασμένα ότι θεράπευε τον καρκίνο), αγνόησε τις πραγματικές θεραπευτικές δυνατότητες του φυτού.
«Ο κόσμος μάζευε φύλλα από δέντρα σε αστικές περιοχές, πίνοντας ακατάλληλα παρασκευάσματα, ενώ η επιστήμη είχε ήδη επιβεβαιώσει τις φαρμακευτικές ιδιότητες των φύλλων ελιάς σε άλλες χώρες», αναφέρει ο καθηγητής Δενδροκομίας Αθανάσιος Ρούμπος.
Η Ιωάννα Χήνου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακευτικής και αντιπρόεδρος της Επιτροπής Φυτικών Φαρμάκων του EMA, τονίζει:
«Τα φυτικά προϊόντα δεν χρησιμοποιούνται για βαριές νόσους όπως ο καρκίνος. Η κακή χρήση των φύλλων ελιάς δημιούργησε λανθασμένες εντυπώσεις, καταστρέφοντας την αξία τους».
Σήμερα, η επιστημονική έρευνα εστιάζει στην αντιοξειδωτική δράση των φύλλων ελιάς, με ιδιαίτερη προσοχή στην ελευρωπαΐνη, μια ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία που προσδίδει πικρή γεύση στα φύλλα.
«Ερευνάται η περιεκτικότητα σε ελευρωπαΐνη 10 διαφορετικών ποικιλιών ελιάς, ώστε να καθοδηγηθούν οι μελλοντικές εφαρμογές στη φαρμακοβιομηχανία και τη διατροφή», εξηγεί ο κ. Ρούμπος.
Ο EMA έχει εγκρίνει συγκεκριμένες οδηγίες χρήσης:
10 γραμμάρια φρέσκα ή 5 γραμμάρια ξερά φύλλα σε 150 ml βραστό νερό (μέχρι 2 φορές ημερησίως).
Εναλλακτικά, 7-8 γραμμάρια ψιλοκομμένα φύλλα σε βραστό νερό για 30 λεπτά.
Συνταγογραφούνται με ακριβείς δοσολογίες, ανάλογα με την ένδειξη.
Τα φύλλα πρέπει να συλλέγονται Οκτώβριο-Νοέμβριο από αμόλυντες περιοχές, χωρίς χημική επεξεργασία.
Ξεπλένονται ελαφρά, στεγνώνουν σε σκιερό και ξηρό περιβάλλον και αποθηκεύονται σε χάρτινη σακούλα.